تبیین عوامل زمینه‌ای در ارتباط پرستار– بیمار: یک مطالعه کیفی

  سابقه و هدف: ارتباط یکی از جنبه‌های مهم مراقبت پرستاری محسوب شده و بسیاری از وظایف پرستاران نظیر مراقبت‌های جسمانی از بیماران، حمایت روحی و تبادل اطلاعات با بیماران بدون ارتباط امکان‌پذیر نیست. کیفیت مراقبت به ‌واسطه ارتباط پرستار و بیمار ارتقاء می‌یابد. ارتباط پرستار و بیمار در محیط‌های مراقبتی تحت تاثیر شرایط زمینه‌ای مختلفی است که با شناسایی آن‌ها می‌توان به ارتقای این وظیفه مهم پرستاری کمک نمود. لذا هدف این مطالعه تبیین عوامل زمینه‌ای موثر بر ارتباط پرستار – بیمار بود.   مواد و روش ‌ ها: مطالعه با رویکرد تحقیق کیفی انجام گردید. مشارکت‌کنندگان مشتمل بر 17 نفر (هشت پرستار و نه بیمار) مقیم در بخش‌های داخلی و جراحی بیمارستان امام خمینی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند که به‌صورت نمونه‌گیری هدف‌مند انتخاب شدند. روش جمع‌آوری داده‌ها شامل مصاحبه‌ها (بدون ساختار و نیمه ساختارمند) و مشاهده بود. داده‌های حاصل از مطالعه توسط روش تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفتند.   یافته ‌ ها: فرایند تجزیه و تحلیل داده‌ها در نهایت به پیدایش سه درون‌مایه انتزاعی منتهی شد که بر روی ارتباط پرستار– بیمار اثر‌گذار بودند. این سه درون‌مایه تحت عناوین عوامل آغازگر، تداوم بخش و بازدارنده ارتباط پرستار و بیمار معرفی شدند. هر کدام از این درون‌مایه‌ها خود از طبقات و کدهای اولیه مستخرج گردیده که در متن مقاله به تفصیل شرح داده شده‌اند.   نتیجه ‌ گیری: یافته‌ها نشان داد که در عرصه تحت مطالعه علی‌رغم اهمیت قایل شدن پرستاران به نقش ارتباطی خود با بیمار و اهمیت توجه کردن به نیازهای بیمار، در مسیر برقراری ارتباط پرستار و بیمار مشکلات و موانعی وجود دارد که نمی‌گذارد یک ارتباط صرفاً بیمار محور بین پرستار و بیمار ایجاد شود.